Mary Jane Clairmont
Data i miejsce urodzenia27 kwietnia 1798 roku
Brislington
Data i miejsce śmierci19 marca 1879 roku
Florencja
RodziceJohn Lethbridge (1746-1815)
Mary Jane Vial (1768-1841)
William Godwin (1756-1836) – ojczym
RodzeństwoFanny Imlay (1794-1816) – przybrana siostra
Charles Gaulis (1795-1850) – przyrodni brat
Mary Shelley (1797-1851) – przybrana siostra
William Godwin Jr (1803-1832) – przyrodni brat
DzieciClara Allegra (Alba) Byron (1817-1822)

Mary Jane „Claire” Clairmont, przybrana siostra Mary Shelley, przyjaciółka Percy’ego Shelleya i kochanka lorda Byrona, była nieślubną córką barona Johna Lethbridge (co udało się ustalić dopiero niedawno) i Mary Jane Vial Clairmont, która w grudniu 1801 roku poślubiła pisarza i filozofa Williama Godwina. Owdowiały Godwin miał już córkę Mary oraz pasierbicę Fanny Imlay ze związku z pisarką i feministką Mary Wollstonecraft, która zmarła na gorączkę popołogową trzy lata wcześniej. Niebawem państwu Godwin urodziło się kolejne dziecko, William.

Rodzice zapewnili swoim pociechom gruntowne wykształcenie. Claire wykazywała duże zdolności językowe – już jako nastolatka biegle mówiła po francusku, a w wieku dorosłym władała pięcioma językami. Miała również talent do śpiewu. Mary i Claire szybko zostały przyjaciółkami. Mimo formalnych więzów rodzinnych brak pokrewieństwa między nimi był doskonale widoczny w wyglądzie. Ruda, wysoka i posągowo piękna Mary nie przypominała ciemnowłosej, krągłej i zmysłowej Claire.

W 1814 roku w domu państwa Godwin zaczął bywać młody poeta Percy Bysshe Shelley, słynący z radykalnych poglądów. Percy porzucił pierwszą żonę i związał się z Mary, Claire zaś pomagała zakochanym w potajemnych schadzkach. Kiedy zaś sprawa wyszła na jaw i pan Godwin stanowczo sprzeciwił się związkowi córki z poetą, para postanowiła uciec i udać się do Francji. Claire wyjechała razem z nimi, gdyż w przeciwieństwie do Mary i Percy’ego władała płynnie językiem francuskim.

Cała trójka spędziła podróż na czytaniu klasyków literatury – Rousseau, Szekspira, a także Mary Wollstonecraft. Wkrótce i Claire postanowiła spróbować swoich sił w pisaniu. Gdy zaś zabrakło im pieniędzy, wrócili do Anglii, gdzie okazało się, że Mary była w ciąży. Percy spędzał wtedy dużo czasu z Claire, możliwe, że nawet zostali kochankami, choć brak ku temu dowodów. Shelleyowie stracili swoje pierwsze dziecko, po czym przeprowadzili się do Bishopsgate.

W 1816 roku Claire poznała lorda Byrona, słynnego poetę, którego otaczała atmosfera skandalu – jego małżeństwo z Annabellą Milbanke rozpadło się, krążyły też plotki o jego romansie z przyrodnią siostrą, Augustą Leigh. Nastoletnia Claire marzyła, że podobnie jak Mary zwiąże się z wybitnym poetą, Byron zaś początkowo uległ jej wdziękom. Był jednak w skomplikowanej sytuacji uczuciowej i nie chciał kontynuować tej znajomości. Niebawem opuścił Anglię i schronił się przed ostracyzmem w Szwajcarii.

Claire tęskniła za ukochanym, przekonała więc Shelleyów, aby spędzili wakacje z Byronem nad Jeziorem Genewskim.Anomalie pogodowe tamtego roku skutecznie zniechęcały do spędzania czasu na dworze, więc aby zabić nudę, gospodarz zaproponował swoim gościom zabawę literacką, której celem było napisanie najlepszego opowiadania grozy. Claire pragnęła odnowić swój związek z Byronem, on jednak początkowo nie chciał zostawać z nią sam na sam. Z czasem ponownie uległ jej czarowi, co zaowocowało ciążą. Siostry przepisywały również jego poemat „Wędrówki Childe Harolda”, nad którym aktualnie pracował.

Po zakończeniu wakacji Shelleyowie wraz z Claire wrócili do Anglii. Dziewczyna słała do Byrona list za listem, na przemian prosząc o opiekę dla siebie i dziecka, wspominając najprzyjemniejsze momenty oraz grożąc samobójstwem. Poeta jednak nie chciał mieć z nią już do czynienia. W styczniu 1817 roku przyszła na świat Alba, córka Byrona i Clairmont. Po długich namowach zamożny Byron zgodził się nią zająć pod warunkiem ograniczenia kontaktów z jej matką do minimum. Shelleyowie wraz z Claire wyruszyli do Włoch, gdzie dziewczynka została oddana ojcu. Ten zmienił jej imię na Clara Allegra. Gdy oddał ją do klasztoru kapucynów, Claire zaczęła planować wykradnięcie córki. Niespodziewanie Allegra zmarła w wieku pięciu lat, o co jej matka obwiniała Byrona. Dwa miesiące później, 8 lipca 1822 roku Percy Shelley zginął w czasie sztormu.

Zdecydowana prowadzić w pełni niezależne życie Claire przyjechała do brata w Wiedniu, gdzie przez rok pracowała jako guwernantka. Jednak zmienna polityka cesarstwa zmusiła oboje rodzeństwa do opuszczenia kraju, więc zatrudniła się jako guwernantka u rosyjskiej rodziny Zotowów. Wraz z nimi pojechała do Petersburga, a następnie do Moskwy. Po nagłej śmierci swojej wychowanki przeniosła się do rodziny Galicynów, gdzie mocno konserwatywna atmosfera wdawała jej się we znaki. Z następnymi pracodawcami, rodziną generała Kajzarowa w 1828 roku wróciła do Anglii, gdzie spotkała się z rodziną. Szczególną sympatię poczuła do dziewięcioletniego Percy’ego Florence’a Shelleya, syna Percy’ego i Mary, z którym wiązała wielkie nadzieje. Nie chciała być zależna od krewnych, więc po kilku miesiącach pomieszkiwania u Mary wyjechała z Kajzarowami do Drezna. W następnym roku wspólnie udali się do Nicei i Florencji, miast dobrze znanych Claire. Gdy jednak Rosjanie postanowili wrócić do Moskwy, ona pozostała w Neapolu. Pracowała u angielskiej rodziny Bennetów, zachowując dużą niezależność. Pomieszkiwała u lady Margaret Mountcashell, pisarki i uczennicy Mary Wollstonecraft, zwanej panią Mason.

Po śmierci ojczyma Williama Godwina ponownie przeprowadziła się do Anglii. Utrzymywała się z lekcji muzyki i opiekowała się chorą matką. Gdy zaś Mary Jane Godwin zmarła w czerwcu 1841 roku, czterdziestotrzyletnia Claire z nieznanych powodów i w tajemniczych okolicznościach pojechała do Paryża, gdzie zamieszkała na najbliższe kilka lat. Skorzystała wtedy z pieniędzy, które Percy zapisał jej w spadku, a które teraz pozwoliły jej na wygodne życie w dzielnicy Montmartre. Najprawdopodobniej powodem jej pobytu w Paryżu był potajemny romans, lecz zarówno Claire, jak i Mary starannie zatarły na jego temat wszelkie ślady. Śmierć sir Timothy’ego Shelleya, ojca Percy’ego, i toczące się później postępowanie spadkowe wymusiły na niej powrót do Anglii.

W Londynie zbliżyła się ponownie z bratem Charlesem i jego rodziną. Szczególnie mocno przywiązała się do jego dzieci. Gdy jednak jego córka, Clara, potajemnie poślubiła Alexandra Knoxa, poetę i kolegę Percy’ego Florence, Claire wpadła we wściekłość. Winą „nieupilnowania” panienki i spiskowania za swoimi plecami obarczała Mary. W obronie podupadającej na zdrowiu pisarki stanęła jej synowa, Jane Shelley, która wyrzuciła „ciotkę” z domu.

W latach pięćdziesiątych Claire straciła wiele bliskich osób – Mary, która zmarła po długiej walce z nowotworem mózgu, Charlesa, który niespodziewanie doznał krwotoku śródmózgowego, a także czworga jego dzieci (Clarę zabrała gruźlica, pozostałą trójkę – epidemia cholery). Odrzucona przez pozostałych przy życiu Shelleyów, w 1860 roku postanowiła ostatecznie opuścić Anglię. Zatrzymała się na krótko w Baden-Baden, a następnie osiedliła się we Florencji, która kojarzyła jej się z młodzieńczymi podróżami.

W nowym domu niebawem odwiedzili ją bliscy – bratanek William oraz jego siostra Pauline. Claire zaprzyjaźniła się serdecznie z bratanicą, zwłaszcza gdy dowiedziała się, że ta również urodziła nieślubne dziecko i prowadziła burzliwe, niezależne życie. W tym czasie wiele osób – zarówno znajomych, jak i obcych – kontaktowało się z nią, chcąc dowiedzieć się czegoś ciekawego o Shelleyu lub Byronie. Namawiano ją również do spisania wspomnień, ona jednak konsekwentnie odmawiała. Przez większość życia dumna agnostyczna, na kilka lat przed śmiercią nawróciła się i przyjęła katolicyzm. Zmarła w wieku osiemdziesięciu lat i została pochowana we Florencji.