William Godwin | |
Data i miejsce urodzenia | 3 marca 1756 roku Wisbech |
Data i miejsce śmierci | 7 kwietnia 1836 roku Londyn |
Rodzice | John Godwin (1723-1772) Anne z domu Hull (ok. 1722-1809) |
Rodzeństwo | Edward (?-1779) John (?-1805) Hannah (?-1817) Joseph (ok. 1758-1825) Richard (1759-?) Conyers Jocelin Philip (1768-ok. 1851) Nathaniel (1768-?) |
Żona | Mary Wollstonecraft (1759-1797) Mary Jane Vial (1768-1841) |
Dzieci | Fanny (1794–1816) – pasierbica Charles Gaulis (1795-1850) – pasierb Mary (1797-1851) Claire (1798-1879) – pasierbica William Jr (1803-1832) |
William Godwin, angielski pisarz, publicysta i filozof, mąż pisarki Mary Wollstonecraft i ojciec Mary Shelley, był siódmym z trzynastu dzieci Johna Godwina, nonkonformistycznego pastora, i Anne z domu Hull, ortodoksyjnych kalwinistów z klasy średniej. William już od najmłodszych lat pragnął pójść w ślady ojca i po ukończeniu szkoły rozpoczął naukę u pastora Samuela Newtona w Norwich. Odszedł jednak po trzech latach, gdyż uznawał swojego opiekuna za gwałtownika i furiata, i wstąpił do Hoxton Academy. W czerwcu 1778 roku oficjalnie został pastorem.
Początkowo przydzielono go do Ware i Londynu, po czym otrzymał stanowisko w Stowmarket. Tam za namową jednego ze swych parafian przeczytał dzieła Holbacha, Helvetusa i Rousseau, co miało mocny wpływ na jego poglądy. Doprowadziło to do konfliktu z kongregacją i odejścia z parafii. W 1782 roku przeprowadził się do Londynu, gdzie napisał swoje pierwsze dzieło, „The history of the Life of William Pitt, Earl of Chatham” i współpracował z czasopismem The English Review. Na krótko wrócił do zawodu pastora, jednak po siedmiu miesiącach w parafii w Beaconsfield ostatecznie porzucił tę ścieżkę.
W następnych latach wydał kilka książek, w tym zbiór kazań, trzy powieści i dwa pamflety polityczne, żadna jednak nie przysporzyła mu zbyt wiele pieniędzy. Dopiero gdy jego dawny mentor, Andrew Kippis, zaprosił go do prowadzenia działu historii brytyjskiej i zagranicznej w periodyku „New Annual Register”, jego sytuacja finansowa się poprawiła, miał jednak znacznie mniej czasu na pisanie innych dzieł. Dopiero w 1793 roku, pod wpływem wieści o rewolucji francuskiej i toczących się wokół niej debat, wydał „An Enquiry Concerning Political Justice and It’s Influence on General Virtual and Happiness” w dwóch tomach. Dzieło to odniosło wielki sukces i zaskarbiło mu sympatię czytelników i kolegów po piórze, również z młodszego pokolenia, takich jak William Wordsworth czy Samuel Taylor Coleridge. Rok później ukazała się jego najsłynniejsza powieść, „Things as they are, or The adventures of Caleb Williams”, oraz pamflet „Cursory Strictures on the Charge delivered by Lord Chief Justice Eyre to the Grand Jury”.
Niebawem nawiązał kontakt z Mary Wollstonecraft, pisarką, którą poznał przelotnie kilka lat wcześniej, i zaczęli prowadzić regularną korespondencję. Po kilku miesiącach przyjaźń przerodziła się w romans. Gdy jednak Mary zaszła w ciążę, odbyli poważną rozmowę na temat natury swojego związku. Choć oboje byli przeciwnikami małżeństwa, nie chcieli, aby ich dziecko zostało odrzucone przez społeczeństwo jako bękart. Pisarka znała to z autopsji, wychowywała bowiem nieślubną córkę Fanny z poprzedniego związku. Ostatecznie William i Mary wzięli ślub w marcu 1797 roku. Pół roku później pani Godwin zmarła na gorączkę popołogową po urodzeniu córki Mary.
Owdowiały pisarz skupił się na pracy i wychowywaniu Mary i Fanny. Napisał również biografię swojej żony, „Memoirs of the Author of the Vindication of the Rights of Women”, praca ta jednak wzbudziła kontrowersje ze względu na dokładne przedstawienie życia uczuciowego pisarki. Tymczasem obok Godwinów wprowadziła się Mary Jane Vial Clairmont, rzekoma wdowa z dwójką dzieci, Charlesem i Jane. Po krótkiej znajomości William poślubił sąsiadkę. W 1805 roku otwarł księgarnię z literaturą dziecięcą. Wszystkim dzieciom, w tym synowi z drugiego małżeństwa, Williamowi juniorowi, zapewnił staranną edukację.
W 1814 roku do domu Godwinów zawitał młody poeta Percy Bysshe Shelley, wielbiciel twórczości pisarza. Szybko stał się u nich stałym gościem, zwłaszcza że pochodzący z zamożnej rodziny Percy dysponował funduszami, które mogłyby poprawić ich sytuację finansową. Po kilku miesiącach Mary ogłosiła, że związała się z poetą. William jednak nie aprobował tego, gdyż Shelley miał już żonę i dwójkę dzieci, więc Percy zabrał Mary i Jane z domu i wspólnie uciekli do Europy. Pisarz odnowił kontakt z córką dopiero pod koniec 1816 roku, gdy ona i Shelley wzięli ślub.
W 1822 roku Percy zginął na morzu we Włoszech, a Mary wróciła do Anglii z synem Percym Florence i zamieszkała u ojca. Jego sytuacja finansowa, jak również niechęć teścia, sir Timothy’ego Shelleya, zmuszała Mary do pisania zarobkowego. Dopiero w 1833 roku William otrzymał stanowisko synekury, które zajmował aż do śmierci w 1836 roku. Pochowano go obok pierwszej żony, Mary Wollstonecraft, przy kościele St Pancras.