 | Maria Ewa Puttkamer z Wereszczaków |
| Data i miejsce urodzenia | 24 grudnia 1799 roku Tuhanowicze |
| Data i miejsce śmierci | 28 grudnia 1863 roku Bolcieniki |
| Rodzice | Antoni Wereszczaka Franciszka z domu Ancuta |
| Rodzeństwo | Józef (ok. 1790-1871) Michał (ok. 1790-1857) |
| Mąż | Wawrzyniec Puttkamer (1794-1850) |
| Dzieci | Helena (1823-1823) Zofia (1825-ok. 1894) Stanisław (1828-1904) Karolina (1839-1923) |
Maryla Wereszczakówna, ukochana i muza Adama Mickiewicza, przyszła na świat dokładnie rok po nim w dworze w Tuhanowiczach jako córka Antoniego Wereszczaki, marszałka szlachty powiatu nowogródzkiego, i jego żony Franciszki z domu Ancuta, córki sędziego brzeskiego. Nie była klasycznie piękna, lecz inteligentna i oczytana, mówiła po francusku i włosku, a także grała na skrzypcach i fortepianie. Uwielbiała nosić białe suknie, które przepasywała różnokolorowymi szarfami w zależności od nastroju.
Adam poznał ją, gdy odwiedził jej brata, Michała Wereszczakę, z którym się kolegował. On pracował wtedy jako nauczyciel w Kownie, ona właśnie zaręczyła się z hrabią Wawrzyńcem Puttkamerem. Nie przeszkodziło to jednak Mickiewiczowi i Wereszczakównie w romansie – przeciwnie, czuli się jak bohaterowie powieści romansowych, w których zaczytywało się całe pokolenie. Nawet po ślubie z Wawrzyńcem utrzymywali swój związek w tajemnicy, lecz pojawiało się między nimi coraz więcej napięć. Maryla usiłowała popełnić samobójstwo, Adam chciał wyzywać jej męża na pojedynek… Wreszcie zakochani postanowili trzymać się od siebie z daleka. Również związek poety z doktorową Kowalską pomógł w zerwaniu z hrabiną Puttkamerową.
Maryla zainspirowała Adama, który uwiecznił ją w wierszach ze swojego pierwszego tomu „Poezyj”, a później w „Dziadach”, szczególnie w czwartej części, luźno opartej na historii ich romansu.
Kiedy zaś Mickiewicz został aresztowany w procesie filomatów, Wereszczakówna przybyła do Wilna wraz z mężem, aby wspierać więźniów. Po raz ostatni widzieli się tuż przed wyjazdem poety do Rosji.
Do niedawna sądzono, że Maryla przez kilka lat po ślubie nie zachodziła w ciążę, co prowokowało plotki o „białym małżeństwie” z Wawrzyńcem i ukrywaniu dziecka z Adamem. Okazało się jednak, że jej pierwsza córka Helena przyszła na świat w listopadzie 1823 roku, później zaś urodzili się Zofia, Stanisław i Karolina.
Z biegiem lat sława Maryli jako muzy Mickiewicza rosła, ona zaś dobrze czuła się w tej roli i aktywnie podtrzymywała swoją legendę. W 1861 roku, już po śmierci jej męża, odwiedził ją Władysław Mickiewicz, wędrujący po Europie śladami ojca.