Joanna Józefina Maria Mickiewicz
Data i miejsce urodzenia8 września 1868 roku
Paryż
Data i miejsce śmierci25 maja 1952 roku
Paryż
RodziceWładysław (1838-1926)
Maria z Malewskich (1834-1926)
RodzeństwoHelena (1864-1896)
Adam (1866-1866)
Celina (1867-1870)
Adam (1870-1870)

Maria Mickiewiczówna, wnuczka Adama Mickiewicza, była młodszą córką Władysława Mickiewicza i jego żony Marii z Malewskich, i dla odróżnienia od tak licznych w rodzinie Marii nazywaną ją Mariotką albo Marą. W przeciwieństwie do spokojnej siostry Heleny Mariotkę od najmłodszych lat cechowała duża żywiołowość i towarzyskość. Miała liczne przyjaciółki, wśród których warto wymienić malarkę Annę Bilińską, Zofię Królikowską z Konopnickich (córkę Marii Konopnickiej) i Helenę Górską (później żonę Ignacego Paderewskiego). Hardo przeciwstawiała się sztywnym tradycjom rodzinnym i niemal klasztornej atmosferze domu rodzinnego, uwielbiała flirty i psikusy. Nawet Achilles Melis, włoski przedsiębiorca, w którym się zakochała, padł ofiarą jej żartu – obsypała go mąką i polała wodą. Ku jej zaskoczeniu młodzieniec przestał bywać u Mickiewiczów, niebawem zaś oświadczył się jej najlepszej przyjaciółce, Jadwidze. Mariotkę usiłowano zeswatać z Wacławem Szymanowskim, rzeźbiarzem, późniejszym twórcą pomnika Chopina w Łazienkach, nic jednak z tego nie wyszło.

Uwielbiała również podróże – w 1890 roku odbyła dużą wycieczkę po Polsce, a następnie wyjechała do Neapolu, gdzie przez pół roku mieszkała u… Melisa i jego żony. Niestety podczas powrotu do domu wydarzył się nieszczęśliwy wypadek – w drodze do Neapolu ktoś potknął się i upadł na nią, przygniatając jej pierś łokciem. Ojciec musiał przyjechać po nią z Paryża, ona zaś przez kilka następnych miesięcy ledwo potrafiła chodzić, leczono ją również morfiną.

W 1892 roku u Mickiewiczów zaczął bywać Wacław Orlikowski, guwerner syna Paderewskiego. Młodzi szybko zakochali się w sobie, niestety on ze swoją pozycją nie śmiał prosić o jej rękę. Dopiero kiedy postanowił opuścić Paryż i wyjechać do Afryki, Mariotka przedstawiła sprawę rodzicom. Gotowa była czekać na jego powrót i szczerze wierzyła, że Wacław dorobi się i będzie w stanie ich utrzymywać. Jej rodzice tymczasem usiłowali zorientować się, kim tak naprawdę był jej ukochany. Po długim czasie nawiązano kontakt z jego bratem, który wyjawił, że Wacław przepuścił majątek rodzinny na grze w karty i urządzaniu dzikich orgii. Zrozumiała niechęć Władysława i jego żony nie rozdzieliła zakochanych. Orlikowski wyjechał do Londynu, gdzie wydał wszystkie pieniądze, a następnie targnął się na swoje życie. Wreszcie przepadł bez wieści.

Był to smutny czas w życiu Mariotki. W 1896 roku niespodziewanie zmarła jej starsza siostra Helena, a ona sama została jedyną dziedziczką nazwiska dziadka. Po niepowodzeniach osobistych wszystkie siły poświęciła pomocy ojcu w dbaniu o spuściznę po Adamie Mickiewiczu. Objęła funkcję wiceprezeski w Stowarzyszeniu Dam Polskich, w czasie I wojny światowej wspomagała przebywających we Francji Artystów, a także jeździła po obozach jenieckich, wyszukując wśród nich Polaków wcielonych do armii austriackich czy niemieckich. Po wojnie przez jakiś czas współpracowała z Ignacym Paderewskim, szybko jednak zniechęciła się do polityki.

Po śmierci rodziców w roku 1926 Mariotka zaczęła cierpieć na demencję. Rozdawała pamiątki rodzinne, niekiedy w przypadkowych przesyłkach zawierając bezcenne przedmioty, poza tym bezkrytycznie wspomagała finansowo przychodzących do niej Polaków, co wielu skwapliwie wykorzystywało. Jednocześnie zazdrośnie i zaborczo strzegła zbiorów przed badaczami, obawiając się przedstawienia dziadka w złym świetle. Zmarła w wieku 83 lat w Paryżu.