Michelle Ferdinande Pauline Viardot z domu Garcia
Data i miejsce urodzenia18 lipca 1821 roku
Paryż
Data i miejsce śmierci18 maj 1810 roku
Paryż
RodziceManuel (1775-1832)
Maria z domu Sitches (1780-1864)
RodzeństwoManuel (1805-1906)
Maria (1808-1836)
Francesco (1815-1815)
Antonio (1799-?) – przyrodni brat
Mariano (1802-?) – przyrodni brat
Josefa (1803-1845) – przyrodnia siostra
MążLouis Viardot (1800-1883)
DzieciLouise (1843-1918)
Claudie (1852-1914)
Marianne (1854-1919)
Paul (1857-1941)

Pauline Viardot-Garcia, jedna z najwybitniejszych XIX-wiecznych śpiewaczek operowych, przyjaciółka George Sand i Fryderyka Chopina. Jej ojciec był nauczycielem śpiewu i kompozytorem, a starsza o 13 lat siostra, Maria Malibran – światowej sławy divą operową. Paulina już w bardzo młodym wieku postanowiła podążyć za tradycją rodzinną. Gry na fortepianie uczył ją Franciszek Liszt, a kontrapunktu i harmonii – Anton Reicha, nauczyciel Liszta i Berlioza. Po przedwczesnej śmierci siostry skoncentrowała się bardziej na karierze śpiewaczki operowej.

Jako siedemnastolatka poznała Alfreda de Musset, francuskiego poetę, który zachwycił się jej oryginalnym głosem i zakochał się w niej na zabój. Jednak za radą George Sand Pauline poślubiła Louisa Viardot, pisarza i dyrektora Teatru Włoskiego 18 kwietnia 1840 roku w Paryżu. Małżeństwo było wyjątkowo dobrze dobrane – małżonkowie wspierali się i zachęcali nawzajem do rozwoju. Doczekali się czworga dzieci, a każde z nich poszło w ślady matki i poświęciło swoje życie muzyce.

Pauline przyjaźniła się mocno z George Sand, która traktowała ją nieco jak przybraną córkę (Viardot była 17 lat młodsza od pisarki). Często też bywała w należącym do pisarki Nohant, czy to sama, czy z mężem i (później) dziećmi. Przez pewien czas syn George, Maurycy, był zakochany w Pauline, ona jednak pozostała wierna mężowi. Na podstawie jej biografii George napisała powieść „Consuelo”.

Równie serdeczna relacja łączyła ją z Chopinem. Fryderyk dawał jej rady dotyczące śpiewu, gry na fortepianie i komponowania, często grywali razem na cztery ręce. Ona i jej mąż należeli do najściślejszego grona przyjaciół George Sand, razem z Delacroixem, Wojciechem Grzymałą i Ferencem Lisztem.

W 1843 roku podczas tournee po Rosji poznała Iwana Turgieniewa, rosyjskiego pisarza, który zakochał się po usłyszeniu jej w roli Rosiny w „Cyruliku Sewilskim”. Turgieniew opuścił ojczyznę i zamieszkał z Viardotami. Nie wiadomo, czy on i Pauline mieli romans, czy była to jedynie bardzo bliska przyjaźń, ale Rosjanin nigdy się nie ożenił.

Gdy pisarka rozstała się z Chopinem, Pauline próbowała ich pogodzić. Niestety upór George i postępująca choroba Fryderyka pokrzyżowała jej plany. Podczas mszy żałobnej w dniu pogrzebu kompozytora wykonała jeden z jego ulubionych utworów, „Requiem” Mozarta.

Przez następne lata współpracowała z operą paryską, a w wieku 42 lat przestała występować na scenie. Z uwagi na zmiany polityczne we Francji i niechęć jej męża do cesarza Napoleona III Viardotowie całą rodziną przeprowadzili się do niemieckiego Baden Baden. Po śmierci cesarza wrócili do Francji, a Pauline zaczęła nauczać w paryskim Konserwatorium. Nadal utrzymywała kontakty z najważniejszymi postaciami muzyki klasycznej.

Pauline próbowała również swoich sił w komponowaniu, lecz śpiew zawsze był dla niej na pierwszym miejscu. Jej kompozycje służyły bardziej jako zaawansowane ćwiczenia głosowe dla jej uczniów. Większość jej utworów powstała po przeprowadzce do Baden Baden. Zmarła w wieku 88 lat i została pochowana na paryskim cmentarzu Montmartre.