 | Józef Bohdan Zaleski |
| Data i miejsce urodzenia | 14 lutego 1802 roku Bohatyrka |
| Data i miejsce śmierci | 31 marca 1886 roku Villepreux |
| Rodzice | Wawrzyniec Maria |
| Rodzeństwo | dwanaścioro |
| Żona | Zofia z Rosengardtów (1824-1868) |
| Dzieci | Marian (1847-?) Józefa (1849-1873) Kazimierz (1852-1859) Dionizy (1853-1938) Karol (1853-1928) |
Józef Bohdan Zaleski, poeta i powstaniec listopadowy, przyszedł na świat w Bohatyrce na terenie dzisiejszej Ukrainy jako najmłodszy z trzynaściorga dzieci Wawrzyńca Zaleskiego i jego żony Marii z domu Burkat. Uczył się w szkole bazylianów w Humaniu, gdzie poznał innego późniejszego poetę i powstańca, Seweryna Goszczyńskiego. W 1820 roku obaj wyjechali do Warszawy i rozpoczęli studia na Uniwersytecie Warszawskim, jednocześnie angażując się w różnych organizacjach patriotycznych. Józef należał do tajnego Związku Młodych Polaków i pracował jako guwerner na prowincji, redagował również radykalne pismo „Nowa Polska”.
Gdy wybuchło powstanie listopadowe, wraz z Goszczyńskim wziął w nim czynny udział, walcząc m.in. w bitwach pod Sochaczewem i Grochowem, za co otrzymał Krzyż Virtuti Militari. Po klęsce insurekcji wyjechał do Prus i Lwowa, a następnie osiadł w Paryżu, gdzie zaangażował się w sprawy Wielkiej Emigracji. Wstąpił do Towarzystwa Demokratycznego Polskiego i wspierał Zgromadzenie księży zmartwychwstańców.
Należał do „szkoły ukraińskiej” polskiego romantyzmu. Jego wiersze pisane były tzw. sylabotnikiem melicznym, cechowało je więc silne uporządkowanie sylab akcentowanych i duża melodyjność. Z tego powodu jego utwory zyskały swego czasu sporą popularność oraz doczekały się aranżacji muzycznych, również w wykonaniu samego Fryderyka Chopina. Do zwolenników poezji Zaleskiego należał także Mickiewicz, z kolei Słowacki i Norwid mocno go krytykowali.
Gdy w latach 40. XIX wieku popularność zyskiwał towianizm, Zaleski odmówił przyłączenia się do Koła Sprawy Bożej, co zdystansowało go do Goszczyńskiego i Mickiewicza.
W 1846 roku poślubił Zofię Rosengardt, uczennicę Chopina, a sam kompozytor, znający pana młodego jeszcze z czasów warszawskich, został świadkiem na ich ślubie i zadedykował im zaginiony dziś utwór „Veni Creator”.
W 1853 roku został członkiem Rady Szkoły Polskiej w Batignolles. Ostatnie lata życia spędził w posiadłości córki w Villepreux, gdzie stracił wzrok.