 | Antoni Malczewski |
| Data i miejsce urodzenia | 3 czerwca 1793 roku Warszawa lub Kniahinin |
| Data i miejsce śmierci | 2 maja 1826 roku Warszawa |
| Rodzice | Jan Józef Malczewski (1768-1808) Konstancja z Błeszyńskich (?-1800) |
| Rodzeństwo | Edward Haumann (1786-?) Filipina Haumann (1790-?) Konstancja Haumann (ok. 1790-?) Konstanty Malczewski (1797-?) Józefa Malczewska (ok. 1800-?) Karolina Malczewska (ok. 1806-1854) |
| Dzieci | August Antoni Jakubowski (ok. 1815-1837) |
Antoni Malczewski, poeta i himalaista, prekursor romantyzmu i autor powieści poetyckiej „Maria”, był synem generała Jana Józefa Malczewskiego, uczestnika konfederacji targowickiej, i jego żony Konstancji z Błeszyńskich. W 1805 roku rozpoczął naukę w Liceum Krzemienieckim, a wakacje spędzał u ciotek ze strony matki, gdzie mieszkała także jego przyrodnia siostra, Filipina. Młody Antoni najprawdopodobniej przez jakiś czas podkochiwał się w Filipinie.
Po ukończeniu nauki wstąpił do wojska Księstwa Warszawskiego. Służbę w randze podporucznika łączył z uczęszczaniem na zajęcia do wojskowej szkoły inżynieryjnej i bywaniem na warszawskich salonach. Zaprzyjaźnił się wtedy z Karoliną z Walewskich Chodkiewiczową – żoną prawnuka hetmana Jana Karola Chodkiewicza. Nie zaniedbywał jednak kariery wojskowej – wsławił się w obronie wieży Modlin w 1813 roku, po kapitulacji przebywał jakiś czas w niewoli rosyjskiej.
Następne lata spędził na podróżach po Szwajcarii, Włoszech i Francji, gdzie oddawał się pasji alpinistycznej. Zdobył szczyty Mont Blanc i Aiguille du Midi, a opis swoich wypraw zawarł w XIX tomie czasopisma Bibliotheque Universelle wydawanego przez uniwersytet w Genewie. W tym czasie poznał lorda George’a Byrona, a także zainteresował się mesmeryzmem, popularnym w pierwszej połowie XIX wieku systemem leczniczym zbliżonym do hipnozy.
Po powrocie do kraju osiadł na Wołyniu. Mesmerycznymi metodami usiłował uzdrowić chorą psychicznie żonę przyjaciela, Zofię z Modzelewskich Rucińską. Leczenie nie przyniosło jednak pozytywnych skutków, a Zofia uzależniła się od Antoniego. Niebawem połączył ich burzliwy romans. Aby przerwać tę skomplikowaną sytuację, Malczewski wyjechał do Warszawy, gdzie znajomi załatwili mu pracę w Ministerium Spraw Wewnętrznych. Tam też napisał „Marię”, swój najsłynniejszy utwór, który jednak początkowo nie wzbudził zainteresowania czytelników.
Wyniszczony wieloletnimi zmaganiami z chorobą nowotworową Antoni zmarł w biedzie i samotności w wieku niespełna 33 lat.