 | Aleksander Puszkin |
| Data i miejsce urodzenia | 6 czerwca 1799 roku Moskwa |
| Data i miejsce śmierci | 10 lutego 1837 roku Petersburg (dziś Sankt Petersburg) |
| Rodzice | Sergiej (1767–1848) Nadieżda Ossipowna (1775–1836) |
| Rodzeństwo | Olga (1797-1868) Lew (1805-1852) |
| Żona | Natalia Gonczarowa (1812-1863) |
| Dzieci | Maria (1832-1919) Aleksander (1833-1914) Grigorij (1835-1905) Natalia (1836-1913) |
Aleksander Puszkin, jeden z największych poetów rosyjskiego romantyzmu. Jego pradziadek, Abisyńczyk Abram Hannibal, był czarnoskórym niewolnikiem, który dzięki swojemu męstwu i inteligencji został ulubionym generałem cara Piotra I i otrzymał szlachectwo. Początkowo Puszkina wychowywała niania Arina Rodionowna Jakowlewa, która zaznajomiła go z rosyjską kulturą ludową, później zaś kształcili go francuscy guwernerzy.
W 1811 roku rozpoczął naukę w ekskluzywnym liceum w Carskim Siole pod Petersburgiem, gdzie powstały również jego pierwsze utwory. Po ukończeniu szkoły został skierowany do pracy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w Petersburgu, co paradoksalnie przyczyniło się do zradykalizowania jego poglądów względem władzy carskiej. W swojej twórczości coraz częściej poruszał kwestie walki o wolność i krytykował tyranię. List poetycki „Do Czadajewa” sprawił, że władza chciała ukarać go zsyłką na Sybir, jednak dzięki wstawiennictwu przyjaciół literatów oddelegowano go na służbę w Jekaterynosławiu, a następnie na południe, na Kaukaz i Krym. W Odessie poznał Karolinę Sobańską, z którą najprawdopodobniej wdał się w romans. Warto dodać, że Karolina miała oko do wieszczów – później w jej sypialni bywał także Mickiewicz.
Po kilku latach złagodzono karę Puszkina, zmieniając ją na odosobnienie w posiadłości rodziców we wsi Michajłowskoje koło Pskowa. Tam też poeta stworzył tragedie romantyczną „Borys Godunow”. Ciężko przeżył stłumienie powstania dekabrystów, których chętnie wspierał, czego efektem są wiersze „Arion” i „W głębinie syberyjskich rud”.
Po śmierci Aleksandra I został wezwany na audiencję do jego następcy, Mikołaja I. Nowy car mianował się osobistym cenzorem poety i nakazał mu wysyłanie wszystkich swoich utworów, jednocześnie zabraniając opuszczania Moskwy bez zgody władz.
Jesienią 1826 roku Puszkin poznał Adama Mickiewicza, który odwiedził go w jego moskiewskim mieszkaniu. Panowie szybko nawiązali dobry kontakt i wspólnie bywali na salonach literackich, Aleksander zazdrościł polskiemu koledze jego popularności wśród Rosjan. Adam bowiem wyróżniał się niezrównanym talentem improwizatorskim, co zjednywało mu niemal wszystkich. Jednak Puszkin miał zbyt dużą klasę, aby coś takiego położyło się cieniem na ich kiełkującej przyjaźni. Panowie wspólnie recytowali poezję i wymieniali się poglądami. Kiedy zaś Mickiewicz postanowił opuścić Rosję, Aleksander wystosował pismo do władz o umożliwienie mu tego. Panowie już więcej się nie spotkali, lecz to nie koniec ich znajomości.
Gdy w 1830 roku wybuchło powstanie listopadowe, Puszkin publicznie wyrażał swoje oburzenie na Polaków i domagał się jak najszybszego stłumienia insurekcji. Napisał wtedy takie wiersze, jak „Oszczercom Rosji” czy „Rocznica Borodina”. Mickiewicz uznał go za zdrajcę i odpowiedział tekstem „Do przyjaciół Moskali”.
W 1831 roku Puszkin ożenił się z Natalią Gonczarową i pod nadzorem policyjnym przeniósł się do Petersburga. Wrócił wtedy do pracy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, nadal jednak jego twórczość pozostawała niedoceniona. Na dodatek coraz częściej pojawiały się nieprzychylne plotki na temat Natalii i jej prowadzenia się. Ostatecznie Aleksander stanął do pojedynku w obronie honoru żony. Niestety zmarł w wyniku ran postrzałowych.