Mary Godwin z domu Wollstonecraft | |
Data i miejsce urodzenia | 27 kwietnia 1759 roku Londyn |
Data i miejsce śmierci | 10 września 1797 roku Londyn |
Rodzice | Edward (1736-1803) Elizabeth z domu Dixon (1729-1782) |
Rodzeństwo | Henry (1761-?) Elizabeth (1763-ok. 1829) Everina (1765-1843) James (ok. 1768-ok. 1806) Charles (1770-1817) Edward |
Mąż | William Godwin (1756-1836) |
Dzieci | Fanny (1794-1816) Mary (1797-1851) |
Mary Wollstonecraft, angielska pisarka i prekursorka feminizmu, matka Mary Shelley, była drugim z siedmiorga dzieci Edwarda Wollstonecrafta i jego żony Elizabeth Dixon. Finanse rodziny, początkowo wystarczające, podupadły, gdy Edward zaczął coraz częściej chadzać do pobliskiego pubu. Był również porywczy i agresywny w stosunku do dzieci i żony, Elizabeth zaś nie sprzeciwiała mu się w żaden sposób.
Kwestie płci i dyskryminacji kobiet były ważne już dla nastoletniej Mary. Nie podobało jej się, że chłopcy mogli uczyć się historii matematyki i łaciny, a dziewczynkom pozostawały lekcje szycia i prostego dodawania. Dopiero sąsiad, wielebny Henry Clare zadbał o jej edukację i zapoznał ją z pracami najważniejszych filozofów tamtych czasów.
Dziewczyna gorąco pragnęła uniezależnić się od rodziny, w 1778 roku przyjęła więc w Bath posadę damy do towarzystwa bogatej wdowy, Sary Dawson. Po trzech latach wróciła do domu, aby zaopiekować się śmiertelnie chorą matką. Po śmierci Elizabeth Mary zamieszkała z przyjaciółką Fanny Blood w Walham Green.
W 1783 roku Wollstonecraft i Blood założyły szkołę w Islington, którą później przeniosły do Newington Green. Fanny wyszła za mąż i już w ciąży wyjechała do Lizbony, gdzie gwałtownie podupadła na zdrowiu. Mary zostawiła szkołę, aby się nią opiekować, jej starania jednak nic nie dały. Fanny zmarła 29 listopada 1785 roku.
Po powrocie do Anglii i upadku szkoły Mary postanowiła zarabiać na życie pisaniem. Zaczęła od krótkiego pamfletu „Myśli o wykształceniu córek”, później napisała opowiadanie „Mary, fantazja” i książeczkę dla dzieci „Prawdziwe historie z prawdziwego życia”. Wyjechała do Londynu, gdzie utrzymywała się z tłumaczeń.
W 1792 roku wydała słynne „Wołanie o prawa kobiety”, poruszające takie tematy, jak edukacja dziewcząt, prawo kobiet do pracy czy prawa wyborcze. Konserwatywne środowisko rozpoczęło nagonkę na pisarkę. Mary w tym czasie zakochała się w żonatym malarzu Johannie Heinrichu Füsslim. Chciała nawet zamieszkać z państwem Füssli, gdy jednak spotkała ją odmowa, postanowiła opuścić Londyn i udać się do ogarniętej rewolucją Francji.
W Paryżu poznała Gilberta Imlaya, ubogiego Amerykanina, i natychmiast się w nim zakochała. Pragnąc żyć w zgodzie ze swoimi poglądami niechętna małżeństwu Mary nie wyszła za Imlaya, przyjęła jednak jego nazwisko i urodziła mu córkę, Fanny. Gilbert wyjechał do Londynu w sprawach zawodowych, utrzymując z Mary kontakt listowny. Kiedy pisarka wreszcie odwiedziła ukochanego, ten nie chciał jej widzieć. Rozczarowana usiłowała popełnić samobójstwo, udało się ją jednak odratować. Chcąc odzyskać Gilberta, Mary zgodziła się reprezentować go w sprawach zawodowych w Skandynawii, co dodatkowo zaowocowało książką „Listy pisane podczas krótkiego pobytu w Szwecji, Norwegii i Danii”. Po powrocie okazał się, że Imlay związał się z aktorką z wędrownej trupy teatralnej. W październiku 1795 roku Mary rzuciła się z mostu w Putney do rzek, jednak ponownie ją uratowano.
W 1797 roku związała się z Williamem Godwinem, filozofem i radykałem, podobnie jak ona znanym z niechęci do małżeństwa. Kiedy Mary zaszła w ciążę, postanowili się pobrać, aby ich dziecko nie było wykluczone ze społeczeństwa (jak Fanny Imlay). Niestety wkrótce po urodzeniu córki Mary zmarła na gorączkę popołogową w wieku 38 lat