Franciszek Bronisław Mickiewicz
Data i miejsce urodzeniaprzed 3 września 1796 roku (data chrztu)
Nowogródek
Data i miejsce śmierci13 listopada 1862 roku
Rożnowo
RodziceMikołaj Mickiewicz (1765-1812)
Barbara z Majewskich (1767-1820)
RodzeństwoAdam (1798-1855)
Aleksander (1801-1871)
Jerzy (1804-1839)
Antoni (1805-1810)

Franciszek Mickiewicz, powstaniec listopadowy, starszy brat Adama, był pierwszym dzieckiem Mikołaja Mickiewicza herbu Poraj, adwokata i komornika, i Barbary z Majewskich. W wieku nastoletnim organizował korpus przysposobienia wojskowego uczniów, jednak po bójce chłopców z rosyjskimi żołnierzami korpus rozwiązano, a Franciszka wydalono z nowogródzkiej szkoły. Gdy zaś miał wyjechać do sąsiedniego powiatu na naukę, niespodziewanie zaniemógł i spędził długie tygodnie w łóżku. Po tej chorobie do końca życia pozostał mu garb. Do szkoły nie wrócił, zamiast tego douczał się sam i niebawem aplikował przy ojcu.

W 1812 roku wybuchł wielki pożar Nowogródka. Mikołaj Mickiewicz wraz z miejscowym parochem utknęli w płonącej wieży kościoła św. Mikołaja. Szesnastoletni Franciszek jako jedyny miał na tyle odwagi, by wdrapać się po futrynach i występach, a następnie spuścić ofiary po sznurze.

W tym samym roku ojciec Mickiewiczów zmarł, a jego najstarszy syn objął opieką matkę i młodszych braci. Talent plastyczny pomagał mu zarabiać na lekcjach rysunku i brać udział w wystawach. Jednocześnie utrzymywał kontakt z bratem Adamem studiującym w tym czasie w Wilnie.

Gdy zmarła matka, Franciszek pracował jako guwerner u sędziostwa Terajewiczów. W 1823 roku otrzymał posadę rejenta ziemstwa nowogródzkiego. Rozpoczął również starania o odzyskanie i spłacenie rodzinnego domu w Nowogródku. Wspólnie z braćmi, którzy opuścili Litwę, zbierali na ten cel pieniądze ze skromnych zarobków, Franciszek zaś procesował się samodzielnie.

Wydawało się, że najstarszy Mickiewicz spędzi resztę życia w rodzinnym Nowogródku, gdy niespodziewanie dla wszystkich po wybuchu powstania listopadowego Franciszek dołączył do walczących. Został obwołany przez pułkownika Kaszyca tymczasowym rządcą Nowogródka i z początku uczestniczył w partyzantce. Poznał również Emilię Plater na balu wydanym przez doktorstwo Kowalskich, dawnych znajomych Adama. Pod koniec lipca dołączył do regularnej armii i przemierzył drogę z Kowna przez Ostrołękę do Warszawy. Po upadku powstania ranny starał się uciec na emigrację, w Prusach cudem uniknął masakry pod Fiszewem, a następnie w okolicach Malborka został internowany. Leczono go w Elblągu, a następnie przebywającemu w Wielkopolsce Adamowi udało się sprowadzić go do Łukowa. Choć Franciszek zamierzał powrócić na Litwę, młodszemu udało mu się to wyperswadować. Zamiast tego powstaniec został u zaprzyjaźnionych Grabowskich w Łukowie. Zdrowie mu nie dopisywało, spędzał czas na pisaniu – pozostawił po sobie liczne wiersze, polityczną rozprawę o Anglii, zarys historii Rosji i szkic o Nowogródku.

W 1847 roku kilkakrotnie odwiedziła go trzynastoletnia bratanica, Marynia Mickiewiczówna, przebywająca u Konstancji Łubieńskiej. W roku następnym Franciszek przeniósł się do Rożnowa, gdzie spędził resztę życia. Utrzymywał kontakt z Adamem, Celiną i ich dziećmi. W 1860 roku odwiedził go Władysław Mickiewicz, któremu Franciszek podarował liczne drobne prezenty dla rodzeństwa. Kiedy w 1862 roku do Paryża dotarła wieść o jego pogarszającym się stanie zdrowia, przyjechał doń Aleksander, syn Adama. Chory na obrzęk płuc Franciszek pobłogosławił poprzez niego wszystkich potomków swoich braci i przekazał mu swoją powstańczą szablę. Zmarł w wieku 66 lat i został pochowany w Rożnowie.