Marianna Agata Szymanowska z Wołowskich | |
Data i miejsce urodzenia | 14 grudnia 1789 roku Warszawa |
Data i miejsce śmierci | 25 lipca 1831 roku Petersburg |
Rodzice | Franciszek Wołowski (1758-1839) Barbara z Wołowskich (1768-1835) |
Rodzeństwo | Jan (1786-1844) Joanna (1788-1871) Teresa (1790-1862) Julia (?-1873) Karol (1791-1863) Stanisław (1796-1847) Aleksander (?-1873) Adam (1798-1868) Kazimiera (1799-1888) Teodor (1809-1868) |
Mąż | Józef Szymanowski (1785-1832) |
Dzieci | Romuald (1811-1839) Helena (1811-1861) Celina (1812-1855) |
Maria Szymanowska, wybitna polska pianistka i kompozytorka, była córką Franciszka i Barbary Wołowskich i pochodziła z rodziny frankistów, czyli przechrzczonych Żydów. Jej niebywały talent muzyczny ujawnił się już w dzieciństwie – jako kilkulatka improwizowała na szpinecie i klawikordzie, nie znając jeszcze nut. Następnie kształciła w grze na fortepianie u Antoniego Lisowskiego i Tomasza Gremma. W wieku dwudziestu lat po raz pierwszy odbyła podróż za granicę i wystąpiła w Paryżu, czym zachwyciła Luigiego Cherubiniego, dyrektora Konserwatorium Paryskiego. Po powrocie do kraju jeszcze w tym samym roku wyszła za Józefa Szymanowskiego, również frankistę. W 1811 roku urodziła bliźnięta – Helenę i Romualda, a rok później córkę Celinę. Maria jednak nie spełniała się w roli kury domowej, pragnęła rozwijać się i robić karierę. Ostatecznie w 1820 roku Szymanowscy rozwiedli się.
W następnych latach Maria jeździła po praktycznie całej Europie, koncertując w artystycznych salonach i wszędzie wzbudzając zachwyt swoją grą. Do jej wielbicieli należeli zarówno car Aleksander I, który przyznał jej tytuł nadwornej pianistki, jak i Johann Wolfgang Goethe. Z uznaniem i podziwem wypowiadali się o jej grze także inni wybitni muzycy – Maurycy Mochnacki, Fryderyk Chopin, Karol Lipiński, Michaił Glinka, wspomniany już Luigi Cherubini i Gioacchino Rossini.
W 1827 roku osiedliła się w Petersburgu z dorastającymi córkami (syn przebywał u ojca) i zaczęła prowadzić salon. Do jej gości należeli Adam Mickiewicz i Franciszek Malewski, którzy szybko zaprzyjaźnili się z nieco starszą pianistką. Wbrew plotkom relacje Szymanowskiej i Mickiewicza były całkowicie platoniczne, lecz bardzo serdeczne. Gdy zaś musiał opuścić Petersburg, Maria pomogła mu zdobyć paszport i dała mu listy polecające do swoich wybitnych znajomych, między innymi do Goethego.
Niestety wieku zaledwie 41 lat Maria padła ofiarą szalejącej w Petersburgu epidemii cholery. Niedługo później Malewski poślubił jej córkę Helenę, a Celina trzy lata później została żoną Mickiewicza. Petersburski cmentarz, na którym znajdowała się jej mogiła, nie zachował się do naszych czasów.