Onufry Pietraszkiewicz | |
Data i miejsce urodzenia | 26 września 1793 roku Burdykowszczyzna |
Data i miejsce śmierci | 7 grudnia 1863 roku Wilno |
Rodzice | ? Wiktoria |
Rodzeństwo | Michał Józef Teresa Katarzyna Ignacy Mikołaj |
Onufry Pietraszkiewicz, poeta i współzałożyciel Towarzystwa Filomatów, pochodził drobnej niezamożnej szlachty ze Szczuczyna i w 1815 roku rozpoczął studia na Uniwersytecie Wileńskim, gdzie poznał Adama Mickiewicza i Tomasza Zana. W Towarzystwie Filomatów pełnił funkcje archiwisty i skarbnika, gromadził korespondencję przyjaciół i notował wygłaszane wiersze. W 1820 roku jako stypendysta został skierowany na studia do Warszawy, gdzie założył Związek Przyjaciół, który miał utrzymywać kontakt z filomatami. Po otrzymaniu stopnia magistra filozofii został nauczycielem wojewódzkiej szkoły lubelskiej.
Wraz z przyjaciółmi został aresztowany w procesie filomatów i filaretów, udało mu się jednak ukryć całe archiwum filomatów na wsi u swego brata Michała. Zorganizował również komitet, który wspomagał materialnie więźniów i pouczał ich, jak mają składać zeznania. Ostatecznie skazano go na zesłanie wgłąb Rosji. W Moskwie objął stanowisko adiunkta na Uniwersytecie dla odsłużenia stypendium. Po wybuchu powstania listopadowego pomagał internowanym polskim oficerom Korpusu Litewskiego przedostać się do kraju, za co skazano go na śmierć. Wyrok ten zamieniono następnie na zesłanie na Syberię, a także pozbawienie szlachectwa i stopnia magistra. Trasę z Moskwy do Tobolska przeszedł pieszo w pół roku. Na miejscu prowadził bibliotekę wygnańczą sybiraków, opiekował się także zesłańcami wspólnie z Gustawem Zielińskim i Konstantym Wolickim. Z czasem został sekretarzem tamtejszego Towarzystwa Dobroczynności.
W 1859 roku pozwolono mu wrócić do Wilna, gdzie zamieszkał u brata Józefa. Ostatnie lata życia poświęcił porządkowaniu archiwum filomatów. Po śmierci pochowano go na cmentarzu na Rossie.